Dit schooljaar volgde ik de opleiding tot taalcoördinator. Eén van de opdrachten die ik hiervoor moest uitvoeren was het schrijven van een betoog waarom leesplezier belangrijker is dan leestechniek. Dit betoog sluit nauw aan bij mijn visie op leesonderwijs en wilde ik jullie niet onthouden. Ik ben ook heel benieuwd wat jij belangrijk vindt en waarom! Laat je een reactie achter?
In het onderwijs is de laatste jaren sprake van een steeds hoger wordende werkdruk. Steeds meer opvoedkundige taken worden op het bordje van de leerkracht geschoven waardoor het lesrooster voller en voller lijkt te worden. Het wordt tijd dat de leerkracht gaat kijken hoe hij weer ademruimte in het lesrooster krijgt. Een van de manieren hiervoor is om het leesonderwijs aan te pakken: besteed minder tijd aan leestechniek en investeer in leesplezier.
In het huidige onderwijs zie je dat technisch lezen en begrijpend lezen domineren op het gebied van leesonderwijs. Het onderwerp leesbevordering komt echter nauwelijks aan bod. De taal- en leesmethodes slurpen alle leestijd op, hierdoor wordt het gebruik van kinderboeken en het inzetten van diverse leesbevorderingsvormen als vrijblijvend beschouwd. Maar lezen is ook een vorm van communicatie. De lezer en de schrijver communiceren met elkaar via het kinderboek. Het gaat er niet om dat de lezer precies interpreteert wat de schrijver bedoelt, maar wat de lezer er uit haalt vanuit het eigen referentiekader. Leesplezier zorgt voor leesmotivatie en gemotiveerde kinderen willen beter worden in lezen. Het versterken van leestechniek en leesbegrip heeft als doel meer te kunnen genieten van zakelijke en creatieve teksten (Walta, 2016).
Wanneer een school het leesonderwijs goed op de kaart wilt zetten, moet deze aandacht besteden aan de vijf basisprincipes (Smits & Koeven, 2018)voor goed (voor)leesonderwijs. Eén van deze voorwaarden is om aandacht te hebben voor leesmotivatie. Hierbij worden de leerlingen gemotiveerd voor het lezen door tijd te nemen voor het voorlezen en het zelf laten lezen van boeken. Onderdeel hiervan is dat de boeken die voorgelezen worden zorgvuldig worden gekozen. Hierbij kan gekeken worden naar thema’s waarover gewerkt wordt. Daarnaast heeft de leerkracht hierbij nog een belangrijke rol: hij kent de boeken uit de klas en kan de leerlingen hierdoor stimuleren om te lezen en adviseren bij de keuze van een nieuw boek. Een werkvorm die hierbij gebruikt kan worden is het houden van een boekpresentatie: er wordt iets vertelt over een boek en een tekstgedeelte voorgelezen. In eerste instantie wordt dit gedaan door de leerkracht, maar daarna kunnen de leerlingen gemotiveerd worden om een boekreclame te houden van een paar minuten. Laat de leerlingen de boeken bijhouden die ze gelezen hebben. Iedere bladzijde is een leeskilometer, op deze manier lezen de kinderen de wereld rond!!
Naast dat het werken aan leesmotivatie een gunstig effect heeft op de leestechniek, heeft het lezen effect op veel meer onderdelen van de taalontwikkeling (Broekhof, 2015). Het lezen van boeken en teksten heeft een positief effect op de woordenschat, de leesvaardigheid, de schrijfvaardigheid en de beheersing van grammatica. Alle taalvaardigheden om een tekst te begrijpen, worden tijdens het lezen ingezet. Ook worden er nieuwe woorden verworven en wordt de kennis van reeds verworven woorden geconsolideerd en verdiept. Tenslotte wordt de lezer continue blootgesteld aan correcte spelling en aan goed taalgebruik.
Kortom, door het werken aan leesplezier wordt aan vele andere taal- en leesonderdelen gewerkt. Met het werken aan leesplezier sta je aan het begin van een goede taalontwikkeling.
De doelstelling van het leesonderwijs zou moeten zijn: met veel aandacht voor aantrekkelijke en mooie boeken, zorgt de leerkracht ervoor dat leerlingen ervaren dat lezen niet alleen functioneel is, maar ook heel fijn kan zijn!
Geraadpleegde literatuur:
Broekhof, K. (2015, juli). Bibliotheek op school verbetert leesprestaties. Basisschool Management, 14-18.
Smits, A., & Koeven, E. (2018, februari 15). Vijf basisprincipes voor goed (voor)leesonderwijs. Opgehaald van Geletterdheid en schoolsucces: http://geletterdheidenschoolsucces.blogspot.com/2018/02/vijf-basisprincipes-voor-goed.html
Walta, J. (2016). Open Boek.Eindhoven: Kinderboekwinkel de Boekenberg.
Amen!!
Bedankt voor het interessante stuk! Leesplezier!!!! Ken je FVR van Dr. Stephen Krashen? Hij heeft nog veel meer te zeggen over lezen, evenals dr. Beniko Mason die Storylistening ontwikkeld heeft. En ken je “The read aloud handbook” van Jim Trelease en “The Enchanted Hour: The Miraculous Power of Reading Aloud in the Age of Distraction” van Meghan Cox Gurdon? Must reads!
‘leesplezier is belangrijker dan leestechniek’.
Ik ben het hier niet mee eens. ‘Leesplezier ligt aan de basis, net als je geen hond neemt als je honden niet leuk vindt.
Maar om goed voor je hond te zijn moet je voor hem of haar zorgen, iets leren over voeding, beweging en weten wat je moet doen als ze ziek zijn.
Met lezen is het m.i. net zo.
Wanneer lezen leuk is wil je het doen, je wil meer en langer lezen en ook dat moeilijkere boek pakken. Dit kan alleen als er iemand is om je te helpen met de techniek van het lezen, de lastige woorden, klemtonen en betekenissen.
Pas dan kun je er ten volle van genieten.
Met of zonder Bello.
Ja, leesplezier!! Speciaal voor de hoognodige leesbevordering heb ik een gratis verhalensite gemaakt vol bewegende, voorgelezen prentenboekjes (mét tekst, natuurlijk!).
Kom gratis genieten (altijd bij de hand) op https://booxalive.nl